Dziewczyny z Zamoyskiej ,,Równolatki Niepodległej”

W 2018 roku świętowaliśmy 100-lecie odzyskania przez Polskę niepodległości. Z tej okazji odbywały się liczne jubileusze, dotyczące nie tylko powrotu po 123 latach niewoli, naszej ojczyzny na mapę Europy, ale również był to bardzo intensywny rok obchodów 100-lecia licznych uczelni, szkół, towarzystw i organizacji, które zakładano i organizowano w roku 1918 tym.

Nawiązując do tego doniosłego i tak ważnego dla naszego kraju wydarzenia, chciałam na naszej stronie internetowej wspomnieć o pokoleniu, które urodziło się w latach 1918-1919.

Myślę tu szczególnie o koleżankach mojej Mamy, Eleonory Szymańskiej z domu Durskiej urodzonej 11 maja 1918 roku, a zmarłej 9 marca 2018 roku. Mama pod koniec życia była znacznie unieruchomiona, a przez ostatnie osiem niemalże przykuta do łóżka. Wiele czasu spędzałyśmy razem, praktycznie wszystkie popołudnia… To był też czas, na wspomnienia, czytanie listów, oglądanie rodzinnych zdjęć, pamiątek, również tych szkolnych. Pamiętam jak bardzo żywe i bliskie były dla Mamy wspomnienia, szczególnie z gimnazjum im. Generałowej Zamoyskiej w Poznaniu, gdzie Mama jako 16 letnia dziewczyna, w 1934/35 zdała maturę.

Chcę opowiedzieć o tych koleżankach z którymi przyjaźniła się praktycznie do końca życia. Przypomnieć te, które zapisały się na kartach naszej historii swym bohaterstwem lub wybitnymi osiągnięciami, mimo bardzo trudnych czasów w których przyszło im żyć.

Chciałabym zainicjować cykl wspomnień o dziewczynach z Zamoyskiej, którym te piękne, często beztroskie lata wchodzenia w dorosłe, dojrzałe życie przerwała okrutna wojna 1939 roku. Zachęcam do podzielenia się z nami ciekawymi wspomnieniami o naszych mamach, ciotkach, babkach z tego szacownego gimnazjum, by zachować od zapomnienia to co było ważne, co pomogłoby zrozumieć jaki wpływ na ich życie miały wydarzenia tamtych lat i jak głęboko odcisnęły się na ich psychice. Zaczynamy od tego co jest mi bliskie, czyli od koleżanek mojej Mamy.

Teresa Krokowicz

 

Niżej prezentujemy państwu artykuł jaki ukazał się na łamach "Głosu Wielkopolskiego", wspominający zmarłą 9 marca 2018 roku, Eleonorę Szymańską.

Poznań: Choć los jej nie oszczędzał, Eleonora Szymańska dożyła prawie stu lat

Eleonora Szymańska dożyła prawie stu lat.

Eleonora Szymańska dożyła prawie stu lat.

Archiwum rodzinne

Rodzina i przyjaciele pożegnali w sobotę na cmentarzu górczyńskim Eleonorę Szymańską. Zmarła ona 9 marca w wieku prawie 100 lat. Była wdową po śp. Kazimierzu Ludwiku Szymańskim, profesorze Politechniki Poznańskiej.

Była ostatnim w rodzinie Szymańskich, Krokowiczów i Durskich żyjącym świadkiem wielu dramatycznych wydarzeń w Polsce i rodzącej się na jej oczach nowej rzeczywistości.

Urodziła sie 11 maja 1918 roku w Pleszewie. W 1930 roku jej ojciec Stanisław Durski zakupił majątek ziemski Głuchowo koło Poznania. Uczęszczała do Gimnazjum Generałowej Zamoyskiej gdzie zdała maturę w roku 1935.

W roku 1936 rozpoczęła studia na Wydziale Rolniczo-Leśnym ówczesnego Uniwersytetu Poznańskiego. Przerwane przez wybuch II wojny światowej studia dokończyła w roku 1946.

Po wybuchu wojny jej rodzina postanowiła ewakuować sie na wschód. Pod Kutnem rodzinną karawanę posterunki niemieckie zawróciły do domu. 4 stycznnia 1940 rodzina Durskich jako pierwsza w okolicy została wyrzucona z domu a majątek przekazano rodzinie niemieckiej ze wschodu (Baltedeutschów).

Po kilku tygodniach poniewierki wyjechali do Warszawy gdzie zamieszkali w pustym mieszkaniu przy ulicy Niepodległości 132c na Mokotowie. Tam Eleonora Durska spędziła całą okupację do wybuchu powstania warszawskiego. Jeszcze w 1942 roku razem z siostrami Marią i Cyrylą wstąpiła do Armii Krajowej . Gdy w 1943 roku zachorowała na gruźlicę wysłano ja do sanatorium do Świdra gdzie spędziła pół roku. Po wybuchu powstania nie mogła już wrócić do domu na Mokotowie.. Odszukała przyjaciółkę mieszkającą przy ulicy Żurawiej i z jej rodziną pozostała do kapitulacji powstania.. Po kapitulacji powstania jako chora została umieszczona w mieszkaniu przy Jaworzyńskiej. W przeciwieństwie do wielu innych osób nie wysiedlono jej.
Przy pomocy RGO udało jej się wydostać z Warszawy i odszukać rodzinę.

Do Poznania powróciła w maju 1945 . Do Głuchowa już niestety nie mogła wrócić gdyż w wyniku reformy rolnej majątek został rozparcelowany. W 1947 Eleonora Durska wyszła za mąż za Kazimierza L. Szymańskiego. który po kampanii wrześniowej i bitwie pod Kockiem dostał się do niewoli . W obozach jenieckich spędził 5 lat. Ze względu na stan zdrowia Bratnia Pomoc w miesiąc po ślubie skierowała Eleonorę Szymańską na leczenie do Hassleby w Szwecji.

Powróciła do Polski w 1948 roku, ale ze względu na stan zdrowia nie mogła podjąć pracy zawodowej. Urodziła dwie córki w 1949 i w 1955 roku. Jej mąż byl doktorem habilitowanym, profesorem Politechniki Poznańskiej. Niestety zmarł nagle w lipcu 1975 roku. Od tej chwili Eleonora Szymańska żyła sama wspierana przez rodzinę. Mimo złego stanu zdrowia pełna pogody ducha doczekała prawie stu lat.

Autor: Marek Zaradniak.

 

Klasa maturalna 1934/1935

 

kolezanki eleonory nr 1

Mama klasaVIIIA matura 1935 w lawkach

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Maturzystki na poważnie

 

kolezanki eleonory nr 3

kolezanki eleonory nr 4

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 Maturzystki na wesoło

 

 Koleżanki Eleonory Durskiej z Zamoyskiej

Rok matury 1933/34

Łukomska Irena

Rok matury 1934/35 klasa A

Burian Maria

*Chełkowska Halina (Hala)

Cieszelczyk Irena

Durska Eleonora

Eckhardt Aleksandra

Glixelli Bożena

Jordan Aniela

*Kręglewska Irena (Inia)

Kulągowska Jadwiga

Latour Irena

Matuszewska Irena

Pęcherska Jadwiga

Proniewska Halina

Rutkowska Antonina

Słomczyńska Danuta

Snawadzka Celina

Sokołowska Maria

Stoeckel Maria

Węgrzynowicz Maria

Wodziczko Krystyna

Zalewska Irena

Zaremba Danuta

Rok matury 1935/36 klasa A

Au Krystyna

Rok matury 1936/37 klasa A

*Dowbor- Muśnicka Agnieszka (Gusia)

*Sławska Aniela

Szumska Irena

Szumska Zofia

Rok matury 1937/38 Klasa B

Mentkowska Eleonora

Dziewczyny z Zamoyskiej ,,Równolatki Niepodległej”

Aniela i Maria Sławskie

Szczególne miejsce w przedwojennym i szkolnym życiu mojej Mamy zajmują dwie siostry Maria (Mitka) i Aniela (Alusia) Sławskie. Wśród nielicznych przedwojennych fotografii Mamy zachowały się te, które świadczą o ich...

Czytaj więcej

Halina Chełkowska (Hala). Matura 1934/35 klasa A

Halina Chełkowska wraz z mamą Marią z Donimirskich i rodzeństwem z około 1925 roku. Ze zbiorów rodziny Heydlów.    Halina Chełkowska w stroju konnym, ok. 1934 rok.Ze zbiorów rodziny Niegolewskich.   *Chełkowska Halina (Hala)...

Czytaj więcej

Agnieszka Dowbor Muśnicka. Matura 1936/37 klasa A

Agnieszka Dowbor Muśnicka.   Córka Generała Józefa Dowbora Muśnickiego i siostra Janiny Lewandowskiej z domu Dowbor Muśnickiej.     Pałac w Lusowie, to tu wychowywała się mała Agnieszka Dowbor Muśnicka.Serwis Region Wielkopolska   Urodzona 7 września 1919...

Czytaj więcej

Aniela Sławska. Matura 1936/37 klasa A

IN MEMORIAM Aniela Sławska (1918 -1997)   ANNA DOBRZYCKA   Odszedł Człowiek prawy i szlachetny... - powiedział ktoś na wiadomość o śmierci Anieli. I nie tylko... Odszedł prawdziwy Przyjaciel wielu z nas, którego zawsze będzie...

Czytaj więcej